Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Jasieniu

Pierwsze wzmianki o istnieniu parafii w Jasieniu pochodzą z lat 1325 - 1327. Zapewne był tu drewniany kościół. Obecny został wzniesiony z fundacji Spytka z Melsztyna w 1436 roku.

           Kościół jest orientowany, murowany z piaskowca i kamienia polnego, otynkowany. Prezbiterium jest prostokątne, dwuprzęsłowe, zamknięte ścianą prostą. Nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym, żebra ze wspornikami dekorowanymi motywem nisz maswerkowych. Na jednym zworniku jest monogram maryjny zwieńczony koroną, na drugim herb fundatora – Leliwa. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia. Szersza nawa jest prostokątna, nakryta drewnianym sufitem. Na suficie znajduje się polichromia ze scenami z życia Matki Boskiej (centralnie – Wniebowzięcie). Na ścianach są malowane, renesansowe zacheuszki (XVI wiek) – w stylizowane wieńce laurowe wkomponowano krzyże z tralek. Od zachodu jest drewniany chór, ze środkową częścią wysuniętą nieco ku przodowi. Tęcza jest ostrołukowa, nad nią krucyfiks z 1. połowy XV wieku. Od południa i od zachodu do nawy przylegają kruchty. Okna są ostrołukowe, w zamurowanym oknie od wschodu jest laska i maswerk. We wschodnim murze prezbiterium, na zewnątrz, jest gotycka nisza z barokowym krucyfiksem. Drzwi od południa są gotyckie, z okuciem. Na zewnątrz kościół opięty jest skarpami. Dach jest dwuspadowy o stromych połaciach, pokryty dachówką. Nad nawą wznosi się neogotycka wieżyczka na sygnaturkę.

           Ołtarz główny jest neogotycki (1930), znajduje się w nim późnobarokowa figura Maryi Panny, XVIII - wieczne tabernakulum oraz figury św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa. Ołtarzyki boczne (w nawie) są barokowe, z polichromowanymi herbami, w każdym po dwie pary kolumn. W nawie stoi kamienna chrzcielnica, barokowa, na podstawie z płyty nagrobnej. W zakrystii - marmurowy lawaterz, ujęty w barokowa ramę, z herbem i inicjałami.

          W kościele znajduje się kamienna tablica nagrobna z inskrypcjami z 1626 roku. Obok bocznego wejścia wmurowana jest w zewnętrzną ścianę płyta nagrobna Otfinowskich z 1672 – kamienna (z piaskowca), z napisem w języku łacińskim i herbem Gryf, z ornamentalnym obramieniem. Podczas ostatnich remontów odsłonięto spod grubej warstwy tynku wiszącą obok ambony tablicę nagrobną ks. Ignacego Hilarego Duszyńskiego (zm. 1810). Do zabytkowego wyposażenia należy też obraz Wniebowzięcia Matki Boskiej i portret proboszcza (XIX wiek), rokokowa puszka, ornat z pasów polskich oraz dwa ornaty i dwie dalmatyki z tkanin (XVIII wiek).

           Przed kościołem stoi murowana dzwonnica z XVIII wieku, z arkadowymi, zakończonymi półkoliście prześwitami. Na cmentarzu parafialnym znajduje się neogotycka kaplica (1910) projektu Jana Sas-Zubrzyckiego, ufundowana przez ks. Józefa Mazurkiewicza – proboszcza parafii w Jasieniu.

                                                                Opracowała Marta Goździk

źródła:

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. 1 – woj. krakowskie, z. 3 – powiat brzeski, Warszawa 1951