Kościół pod wezwaniem św. Jakuba Starszego Apostoła w Pałecznicy

Pierwsze wzmianki o istnieniu parafii w Pałecznicy pochodzą z lat 1325 - 1327.

          W 2. połowie XV wieku istniał tu kościół określony przez Długosza jako wykonany z białego kamienia. Został on konsekrowany po raz drugi w 1695 przez biskupa Stanisława Szembeka, zapewne po przebudowie lub po odebraniu z rąk innowierców (w 1551 został przekształcony na zbór kalwiński, do katolików powrócił w 1584). W 1. połowie XIX wieku został powiększony w stylu neogotyckim. Brak mu jednolitych cech stylowych.

            Kościół jest orientowany, murowany. Prezbiterium zakończone jest wielobocznie, od północy przylega do niego zakrystia ze składzikiem. Szersza nawa jest prostokątna, przedłużona w 1. połowie XIX wieku. Wówczas także dobudowano do niej dwie kaplice - od północy (obecnie św. Antoniego) i południa (św. Maksymiliana Kolbego) oraz kwadratową wieżę od zachodu, ze stromym, ostrosłupowym hełmem.

            Wewnątrz kościół przykryty jest sufitami. Tęcza jest późnobarokowa, z krucyfiksem w otoczeniu aniołków.

           Ołtarz główny i dwa boczne pochodzą z około 1700 roku. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Ukrzyżowania, w bocznym lewym - św. Jakuba (patrona kościoła), w bocznym prawym - Matki Boskiej z Dzieciątkiem (w sukience w tzw. stylu rejencji z 1739).

            Ambona pochodzi z około 1700, marmurowa chrzcielnica z 1808, wyposażenie zakrystii z 1757 roku. Stalle z malowanymi scenami Męki Pańskiej na zapleckach są późnobarokowe. Do zabytkowego wyposażenia kościoła należy jeszcze dwustronny obrazek Zaślubin NMP i Matki Boskiej Częstochowskiej - na blasze, późnobarokowy; rokokowa monstrancja (1771) z cechą imienną ML złotnika krakowskiego Marcina Lekszyckiego; cztery kielichy - o tradycjach gotyckich, dwa barokowe (1651 i 1660), późnobarokowy z herbem Śreniawa; barokowy pacyfikał, odrestaurowany w tzw. stylu rejencji; trzy rokokowe relikwiarze, w tym dwa drewniane; rokokowa lampa wieczna z cechą imienną ML; dwa lichtarze rokokowe; żelazka do pieczenia opłatków (1748); cztery haftowane ornaty i jeden z tkaniny (XVIII wiek). Dzwon jest późnogotycki. Na ścianach prezbiterium znajdują się dwa marmurowe epitafia: Antoniny z Jełowickich Bocheńskiej (zm. 1882) i Izydora Franciszka Lansdorffa Bocheńskiego (zm. 1897).

            Dwie figury stojące przy kościele, na wysokich postumentach (Matki Boskiej Niepokalanej i Jezusa z krzyżem na ramionach) pochodzą z początku XX wieku.

                                                                        Opracowała Marta Goździk

źródła:

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. 1 - woj. krakowskie, z. 8 - powiat miechowski, Warszawa 1953