Dzisiejsza data:

Muzeum w Przeworsku

Przeworskie Muzeum istnieje od 1958 roku i powstało z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Przeworska

           Początkowo zbiory mieściły się w salach ratusza miejskiego. Od 1974 roku Muzeum znajduje się w dawnej siedzibie Książąt Lubomirskich. Budynek obecnego pałacu to pałac z początków XIX wieku w stylu angielskiego klasycyzmu, wzniesiony na murach późnorenesansowego dworu obronnego z pierwszej połowy XVII wieku. Przez dodanie elementów neogotyckich oraz detali żeliwnych i drewnianych nabrał charakteru eklektycznego. Słynął z bogatych zbiorów obrazów, rzeźb, zbrojowni, archiwum rodowego oraz cennej biblioteki Henryka Lubomirskiego. W czasie II wojny światowej wiele drogocennych dzieł sztuki zostało zrabowane przez Niemców (19 wyjątkowo cennych obrazów) a Rosjanie dokończyli kradzieży z pozostałych wartościowych rzeczy, w tym kolekcji numizmatycznej liczącej ponad pięć tysięcy pozycji.

           Przez kilka dziesięcioleci po wojnie pałac i pozostałe budowle zespołu pełniły różnorodne funkcje. W początku lat 70 XX wieku przeprowadzono kapitalny remont pałacu przeznaczając go na cele muzealne, by w 1974 roku powołać wielowydziałowe muzeum państwowe, gdzie prezentowane są ekspozycje wnętrz pałacowych, historii miasta Przeworska i etnografii regionu.

           Na pierwszym piętrze - piano nobile-pałacu znajdują się: gabinety księcia i księżnej, garderoba, sypialnia, salon, jadalnia, sala balowa i podręczna kuchnia, kaplica przypałacowa i oryginalne dwie klatki schodowe, z których druga ukryta w pierwszej, wąska o krętych schodach przeznaczona była dla służby. Wnętrza bogate są w kominki według projektu Ch. Aignera i piękne sztukaterie F. Baumana. Pałacowe komnaty przyciągają wzrok swoją elegancją. Jednym z najpiękniejszych jest Salon Różany zwany również Lustrzanym skupiającym uwagę na sztukaterii, klasycznym żyrandolu, kominku z białego marmuru karraryjskiego, piękną komodę z okuciami oraz wmontowanymi w ścianę 4 lustrami. Jadalnia jest miejscem w którym zobaczymy najpiękniejsze okazy porcelany oraz dekoracyjne talerze japońskie. Na stolikach stoją dzbany do win, imponująca misa do chłodzenia kieliszków. Największą uwagę przyciąga perski dywan z XIX wieku. Witryna wypełniona srebrami i fajansem wbudowana jest we wnętrze Paradnej Klatki Schodowej. Pomieszczenie parteru zajęła ekspozycja Historii Miasta i Regionu. Na uwagę zasługują zbiory etnograficzne z kolekcją damskich i męskich strojów od XVIII do początków XX wieku noszonych w Przeworsku i okolicznych wsiach, w tym niezwykle ciekawe, tzw. pasy przeworskie, wykonane z płytek mosiężnych, złocone i bogato dekorowane.

           W kompleksie pałacowo-parkowym, na parterze, w pomieszczeniu byłej kuchni pałacowej mieści się sala wystaw czasowych i "Galeria Magnez". W dawnych stajniach cugowych ulokowano kolekcję sprzętu pożarniczego, zgromadzoną przez Leona Trybalskiego. Zobaczymy tu kolekcje hełmów paradnych i bojowych, sikawek konnych, umundurowań strażackich, odznaczeń. Są też portrety zbiorowe oddziałów straży ogniowej z Przeworska i regionu, fotografie remiz i strażnic, dętych orkiestr strażackich, akta i dokumenty do dziejów OSP z terenu województwa podkarpackiego. W Muzeum znajdują się wystawy stałe: Historia Miasta i Regionu, Wnętrza Pałacu, Historia Pożarnictwa, Powozownia.

           Misją Muzeum w Przeworsku Zespołu Pałacowo-Parkowego jest ochrona materialnego i duchowego dziedzictwa kulturowego ziemi przeworskiej, którą wypełnia poprzez gromadzenie, przechowywanie, konserwację i udostępnianie dóbr kultury.

źródła:

Kunysz A: Siedem wieków Przeworska, Rzeszów, RzZG,1974

Młynek F.,Bębenek J: Przeworsk i okolice, Warszawa: Sport i Turystyka, 1960

Wojnar I: Przeworsk, Przeworsk, P.U.W."Roksana" 1997

Motyka J: Przeworsk i okoliczne gminy, Rzeszów,Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, 2010

Komentarze obsługiwane przez CComment